Dorobek poetycki Rafała Wojaczka, mimo krótkiego życia twórcy, stanowi istotny wkład w polską literaturę drugiej połowy XX wieku. Za życia poety ukazały się jedynie dwa tomiki wierszy, jednak ich siła ekspresji i oryginalność sprawiły, że niemal natychmiast zostały dostrzeżone przez krytykę i czytelników.
Tomiki wydane za życia
„Sezon” (1969) – debiutancki tom wydany przez Wydawnictwo Literackie w Krakowie, zawierający wiersze pisane głównie w latach 1966-1968. Zbiór ten wprowadził do polskiej poezji nowy, wyrazisty głos, charakteryzujący się intensywnością przeżyć i bezkompromisowym podejściem do tematów tabu. Tomik został zauważony przez krytykę, a Julian Przyboś napisał o nim entuzjastyczną recenzję.
„Inna bajka” (1970) – drugi i ostatni tom opublikowany za życia poety, wydany przez Ossolineum. Wiersze zawarte w tym zbiorze pogłębiają tematy i obsesje obecne w debiucie, jednocześnie poszerzając spektrum środków wyrazu. Widoczne jest w nich narastające poczucie wyobcowania i fascynacja śmiercią, które charakteryzowały późną twórczość Wojaczka.
Publikacje pośmiertne
Po śmierci Wojaczka, dzięki staraniom przyjaciół i wydawców, ukazały się kolejne tomy jego poezji:
„Którego nie było” (1972) – pierwszy z tomów pośmiertnych, zawierający wiersze z ostatniego okresu życia poety, naznaczone przeczuciem końca i pogłębiającym się kryzysem egzystencjalnym.
„Nieskończona krucjata” (1972) – zbiór wierszy odnalezionych w rękopisach, dokumentujący ewolucję stylu poetyckiego Wojaczka, jego poszukiwania formalne i tematyczne.
„Powstanie grudniowe” (1973) – kolejny tom wydany pośmiertnie, uzupełniający obraz twórczości poety o teksty wcześniej niepublikowane.
W latach późniejszych ukazały się również zbiory wierszy zebranych Wojaczka, m.in. „Wiersze zebrane” (1976, wznowienia 2005, 2008), „Utwory zebrane” (1986) oraz „Reszta krwi” (1999). Wydania te, często wzbogacane o nieznane wcześniej teksty, przyczyniły się do ugruntowania pozycji Wojaczka jako jednego z najważniejszych polskich poetów drugiej połowy XX wieku.
Charakterystyka twórczości
Poezja Wojaczka wyróżnia się na tle polskiej literatury powojennej intensywnością wyrazu, bezkompromisowością i odwagą w podejmowaniu tematów tabu. Dominują w niej motywy cierpienia, śmierci, ciała, miłości i samotności. Język Wojaczka, jednocześnie prosty i wyrafinowany, łączy potoczność z metaforyczną głębią, tworząc charakterystyczną dla tego poety mieszankę naturalizmu i liryzmu.
Twórczość Rafała Wojaczka, mimo upływu lat, pozostaje żywa i inspirująca dla kolejnych pokoleń czytelników i poetów, stanowiąc świadectwo niezwykłej wrażliwości i talentu przedwcześnie zmarłego twórcy.